Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt, đào tạo và huấn luyện doanh nghiệp không chỉ là một lựa chọn mà là yếu tố sống còn giúp tổ chức duy trì lợi thế cạnh tranh. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp sau khi triển khai các chương trình đào tạo lại không đạt được kết quả mong đợi, thậm chí tốn kém thời gian, chi phí mà hiệu quả rất thấp.
Nguyên nhân chính thường xuất phát từ những sai lầm phổ biến trong khâu lập kế hoạch, triển khai và đánh giá. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các sai lầm thường gặp khi thực hiện đào tạo huấn luyện trong doanh nghiệp và gợi ý cách khắc phục để tối ưu hóa hiệu quả.
Sai lầm 1: Không xác định rõ mục tiêu đào tạo
Một trong những nguyên nhân lớn khiến chương trình đào tạo thất bại là không có mục tiêu rõ ràng ngay từ đầu.
-
Nhiều doanh nghiệp triển khai theo phong trào, thấy đối thủ đào tạo thì mình cũng đào tạo.
-
Mục tiêu không cụ thể dẫn đến nội dung lan man, không bám sát nhu cầu thực tế của nhân viên.
Ví dụ: Nếu doanh nghiệp muốn nâng cao kỹ năng bán hàng, nhưng lại tổ chức khóa học về “kỹ năng thuyết trình” chung chung, hiệu quả sẽ rất thấp.
Cách khắc phục:
-
Xác định rõ kết quả mong muốn sau đào tạo (tăng doanh số, giảm tỷ lệ nghỉ việc, nâng cao năng suất…).
-
Sử dụng mô hình SMART để thiết lập mục tiêu: Specific (Cụ thể), Measurable (Đo lường được), Achievable (Khả thi), Relevant (Liên quan), Time-bound (Có thời hạn).
Sai lầm 2: Không phân tích nhu cầu đào tạo
Nhiều nhà quản lý bỏ qua bước Training Needs Analysis (TNA) – phân tích nhu cầu đào tạo.
-
Không khảo sát thực tế năng lực nhân viên.
-
Không đánh giá khoảng cách giữa kỹ năng hiện tại và kỹ năng cần có.
Hệ quả: Nội dung đào tạo không giải quyết đúng “nỗi đau” của đội ngũ.
Cách khắc phục:
-
Thực hiện khảo sát nội bộ, phỏng vấn trực tiếp, quan sát công việc.
-
Phân loại nhu cầu đào tạo theo cấp độ: cá nhân, phòng ban, toàn công ty.
-
Ưu tiên đào tạo những kỹ năng tác động trực tiếp đến mục tiêu chiến lược.
Tham khảo: 10 lý do để chọn nhà huấn luyện Thomas Trịnh Đặng Khánh Toàn cho doanh nghiệp bạn
Xem thêm: Nhà huấn luyện doanh nghiệp là ai?
6 lợi ích mà Nhà huấn luyện doanh nghiệp mang lại cho công ty bạn
Sai lầm 3: Chọn sai phương pháp đào tạo
Không ít doanh nghiệp vẫn áp dụng cách đào tạo truyền thống “ngồi nghe – ghi chép” mà thiếu tính tương tác, khiến học viên nhanh quên kiến thức.
-
Phương pháp không phù hợp với đối tượng (ví dụ: nhân viên kỹ thuật cần thực hành, nhưng lại học toàn lý thuyết).
-
Thiếu yếu tố ứng dụng thực tế vào công việc.
Cách khắc phục:
-
Kết hợp Blended Learning: trực tuyến + trực tiếp.
-
Áp dụng 70-20-10 Model: 70% học qua trải nghiệm công việc, 20% học qua đồng nghiệp/mentor, 10% học qua lớp chính quy.
-
Khuyến khích học viên tham gia bài tập nhóm, mô phỏng tình huống.
Tham khảo: 10 lý do để chọn nhà huấn luyện Thomas Trịnh Đặng Khánh Toàn cho doanh nghiệp bạn
Xem thêm: Nhà huấn luyện doanh nghiệp là ai?
6 lợi ích mà Nhà huấn luyện doanh nghiệp mang lại cho công ty bạn
Sai lầm 4: Không gắn kết đào tạo với chiến lược doanh nghiệp
Nhiều chương trình đào tạo diễn ra rời rạc, không liên kết với mục tiêu dài hạn của công ty.
-
Nội dung đào tạo không phản ánh chiến lược phát triển.
-
Kỹ năng nhân viên học được không được ứng dụng để tạo lợi thế cạnh tranh.
Cách khắc phục:
-
Mọi chương trình đào tạo cần xuất phát từ kế hoạch chiến lược.
-
Liên kết giữa năng lực cốt lõi của nhân viên với giá trị cốt lõi của doanh nghiệp.
Sai lầm 5: Bỏ qua yếu tố văn hóa học tập
Một số doanh nghiệp chỉ coi đào tạo là sự kiện “một lần rồi thôi”, không tạo ra văn hóa học tập lâu dài.
-
Nhân viên không được khuyến khích tự học.
-
Thiếu môi trường để áp dụng kiến thức.
Cách khắc phục:
-
Xây dựng Learning Organization – tổ chức học tập.
-
Khuyến khích chia sẻ kiến thức nội bộ.
-
Khen thưởng nhân viên áp dụng tốt kiến thức mới.
Tham khảo: 10 lý do để chọn nhà huấn luyện Thomas Trịnh Đặng Khánh Toàn cho doanh nghiệp bạn
Xem thêm: Nhà huấn luyện doanh nghiệp là ai?
6 lợi ích mà Nhà huấn luyện doanh nghiệp mang lại cho công ty bạn
Sai lầm 6: Thiếu cam kết từ lãnh đạo
Nếu ban lãnh đạo không thực sự ủng hộ, chương trình đào tạo sẽ khó thành công.
-
Lãnh đạo chỉ phê duyệt ngân sách mà không tham gia giám sát.
-
Không truyền thông rõ tầm quan trọng của khóa học.
Cách khắc phục:
-
Lãnh đạo cần tham gia vào quá trình thiết kế, khai giảng và đánh giá kết quả đào tạo.
-
Đưa đào tạo vào KPI của quản lý các cấp.
Sai lầm 7: Không đo lường và đánh giá hiệu quả
Nhiều doanh nghiệp sau đào tạo không đo lường kết quả, dẫn đến không biết chương trình thành công hay thất bại.
-
Không có dữ liệu chứng minh tác động của đào tạo lên hiệu suất.
-
Không điều chỉnh nội dung cho những lần sau.
Cách khắc phục:
-
Sử dụng mô hình Kirkpatrick 4 Levels:
-
Phản ứng của học viên.
-
Mức độ học hỏi.
-
Hành vi thay đổi trong công việc.
-
Kết quả kinh doanh.
-
-
Đánh giá định kỳ sau 1 – 3 – 6 tháng.
Sai lầm 8: Không chuẩn bị nguồn lực đầy đủ
Một chương trình đào tạo thành công cần nguồn lực về thời gian, giảng viên, tài liệu, công cụ hỗ trợ.
-
Lịch đào tạo chồng chéo với công việc.
-
Thiếu thiết bị, tài liệu chuẩn hóa.
Cách khắc phục:
-
Lên kế hoạch từ sớm, phân bổ nguồn lực hợp lý.
-
Đầu tư vào nền tảng đào tạo trực tuyến để tiết kiệm chi phí dài hạn.
Sai lầm 9: Không cá nhân hóa trải nghiệm học tập
Mỗi nhân viên có trình độ, phong cách học khác nhau. Áp dụng cùng một chương trình cho tất cả sẽ khiến nhiều người cảm thấy không phù hợp.
Cách khắc phục:
-
Xây dựng lộ trình học tập cá nhân (Personal Learning Path).
-
Cho phép lựa chọn nội dung phù hợp với nhu cầu công việc.
Tham khảo: 10 lý do để chọn nhà huấn luyện Thomas Trịnh Đặng Khánh Toàn cho doanh nghiệp bạn
Xem thêm: Nhà huấn luyện doanh nghiệp là ai?
6 lợi ích mà Nhà huấn luyện doanh nghiệp mang lại cho công ty bạn
Sai lầm 10: Không tạo động lực cho người học
Nếu nhân viên không thấy giá trị của khóa học, họ sẽ học theo kiểu “đối phó”.
Cách khắc phục:
-
Liên hệ trực tiếp lợi ích khóa học với công việc và thu nhập của nhân viên.
-
Tạo cơ chế ghi nhận, thăng tiến dựa trên kết quả đào tạo.
Kết luận
Đào tạo huấn luyện trong doanh nghiệp là một khoản đầu tư sinh lợi nếu được thực hiện đúng cách. Tuy nhiên, chỉ cần mắc phải một vài sai lầm trong quá trình triển khai, doanh nghiệp có thể đánh mất cơ hội nâng cao năng lực đội ngũ và lãng phí ngân sách.
Để thành công, hãy:
-
Xác định mục tiêu rõ ràng.
-
Phân tích nhu cầu đào tạo thực tế.
-
Lựa chọn phương pháp phù hợp.
-
Gắn kết đào tạo với chiến lược.
-
Đo lường hiệu quả và duy trì văn hóa học tập lâu dài.
Việc tránh những sai lầm trên sẽ giúp doanh nghiệp không chỉ đào tạo nhân viên giỏi hơn, mà còn xây dựng đội ngũ gắn bó, sáng tạo và sẵn sàng chinh phục những mục tiêu lớn.